Hay fever حساسیت فصلی

معمولا به حساسیت به گرده گل، گیاه یا درخت حساسیت فصلی گفته می شود. چرا که این گرده ها که شامل پروتئین نیز می باشد در فصول خاصی به میزان بالایی می رسند و باعث بروز علائم این حساسیت می شوند. مثلا گرده علف در اواخر بهار و اوائل تابستان به حداکثر خود می رسد. تعداد مبتلایان به حساسیت فصلی در انگلستان ده میلیون نفر تخمین زده شده.* علائم معمول حساسیت فصلی عبارتند از: عطسه و آبریزش چشم و بینی، خارش و قرمزی گلو و چشم، سرفه یا حتی نفس تنگی

حساسیت فصلی بر اثر واکنش به هیستامین (که توسط بدن در واکنش به پروتئین حساسیت زای گرده ها ترشح می شود) بوجود میاید. تفاوت بین ترشحات بینی در سرماخوردگی و حساسیت فصلی عدم وجود میکروب در این ترشحات در حساسیت است.به همین علت حساسیت فصلی واگیر ندارد ولی ارثی است و رابطه مستقیم با آسم و حساسیت های پوستی و یا برخی حساسیت های غذایی دارد

روش های درمان

در حال حاضر درمان خاصی برای حساسیت فصلی وجود ندارد، ولی معمولا کنترل علائم این حساسیت امکان پذیر است. برای کنترل حالت های ذکر شده بهترین راه آگاهی بر عامل حساسیت زا و در صورت امکان، دوری از آن می باشد. برای شناسایی عوامل محرک انجام تست های حساسیت که توسط دکتر معالج، کلینک های تخصصی  یا در برخی از داروخانه ها انجام می شود الزامی است. در انگلستان معمولا اداره هواشناسی¹ اطلاعات روزانه میزان گرده ها را در ماه های بهار و تابستان اعلام می کند. معمولا هنگامی که این میزان به بالاتر از 50 می رسد باعث بروز بیشترعلائم حساسیت فصلی می شود.

بین ساعات 11 تا 3 بعد از ظهر گرده ها در پایین ترین حد خود می باشند. دوری از فضای آزاد (بخصوص در هنگامی که گرده ها به میزان حداکثر در هوا پخش می شوند)، بسته نگه داشتن در و پنجره ها، استفاده از عینک آفتابی در طول روز و مالیدن وازلین در ابتدای سوراخ های بینی می تواند  در کنترل علائم حساسیت موثر باشد. همچنین عوض کردن لباس و دوش گرفتن بعد از برگشت به منزل می تواند گرده هایی را که روی بدن یا لباس مانده اند را از بدن دور کند. در مواردی نیز استفاده از عسل محلی که از شیرۀ گل های محلی درست شده می تواند موثر باشد.گاهی نیز ایمن درمانی از طریق قراردادن بیمار در معرض مقدار کمی گردۀ گیاهان برای ایجاد مقاومت در مقابل ماده حساسیت زا در درازمدت موثر است.

گاهی استفاده از داروها  برای کنترل علائم حساسیت ضروری است.

 معمولا آنتی هیستامین ها سریع (حدود 20 دقیقه) اثر می کنند و برای کنترل علائمی چون عطسه، خارش و آب ریزش از چشم و بینی موثرند. فرمول های جدیدتر این داروها کمتر خواب آور هستند ولی چنانچه از آنتی هیستامین های نسل اول چون کلرفنیرامین² استفاده می شود، باید به این عارضه جانبی توجه کرد، مثلا هنگام استفاده از این دارو پرهیز از رانندگی الزامی است.

 کورتون ها معمولا مدت بیشتری (چند روز) لازم دارند تا روی بدن تاثیر بگذارند.

استفاده کوتاه مدت (تا پنج روز) از اسپری های بینی ضدگرفتگی چون سودافید⁴ نیز گاهی کمک می کند.

اسپری چشم یا بینی کروموگلیکات³ نیز اگرچه چند روزی طول می کشد تا اثر کند، می توان مفید باشد.

1. Meteorological Office
2. Chlorpheniramine (Piriton)
3. Cromoglycate
4. ُSudafed

* Hay fever-NHS choices, 21 November 2011

http://www.nhs.uk/conditions/hay-fever/pages/introduction.aspx

Accessed 18 April 2013

دکتر شهیره شریف (PhD, MSc)

 @ All rights reserved


++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Disclaimer: the main purpose of this blog is to assemble my notes for my Continuing Professional Development (CPD). The topic discussed here should not be referred to as the only source of information. If there is anything with respect to this article that concerns you, please contact your doctor or pharmacist

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++