Search This Blog

Friday 19 September 2014

چالش آب یخ، ای.ال.اس = ALS Ice Bucket Challenge

تابستان امسال (1393) اولین باری بود که شاهد تغییر در رویه عمومی جمع آوری کمک های نقدی به سازمان های خیریه در ایران بودم. چالش آب یخ که یکباره به پدیده ای جهانی تبدیل شد، ایران را نیز تحت تاثیر قرار داد.  البته در این میان نقش رساناهای اجتماعی در ورود شیوه کمک از طریق استفاده از ستاره ها و چهره های برجسته اجتماعی همراه با فراهم کردن وسایل سرگرمی افراد اهداکننده را نباید ندیده گرفت.  پایداری این پدیده در ایران را باید با گذشت زمان سنجید. جهانی شدن چالش آب یخ باعث شد که  در محرک های معمول بخشش در اجتماع ما (چون ترس از مکافات یا انتظار پاداش دنیوی و اخروی)، تغییری حاصل شود. البته این گفته بدین معنی نیست که اشخاص خیر که صرفا از روی خیرخواهی به همنوع خود کمک می کنند در جامعه ایرانی نبوده و نیستند، ولی شاید چالش آب یخ اولین نمونه کمک های خیریه است که تغییری در رویه معمول صورت داده. وقتی  برای نخستین بار بازیکن سابق تیم ملی فوتبال علی کریمی را ضمن انجام چالش آب یخ ، در تلوزیون جمهوری اسلامی ایران دیدم، از علت اصلی انجام این چالش که همان اطلاع رسانی و کمک به تحقیقات پیرامون بیماری ای.ال.اس می باشد چیزی گفته نشد. ولی  کم کم هدف اصلی این چالش در ایران هم پخش شد

چالش آب یخ به این صورت انجام می شود که کسی که این چالش را انجام می دهد 3 نفر دیگر را هم برای انجام این چالش معرفی می کند و بعد سطلی آب یخ را روی خودش می ریزند. کسی که این چالش را پذیرفته مبلغ 10 دلار یا معادل آن را به سازمان خیریه مربوطه1 برای انجام تحقیقات برای روش های درمان و مبارزه با این بیماری می پردازد

 بیماری ای. ال. اس
Amyotrophic lateral sclerosis
از بیماری های نادر و جزو بیماری های نورون حرکتی است که عموما با ضعف شدید و تحلیل عضلات شروع می شود و نهایتا باعث از بین رفتن تدریجی آنها می شوند.در اکثر موارد، مبتلایان به این بیماری ابتدا پا یا دست شان  تحت تاثیر این بیماری قرار می گیرند و در مراحل بعدی عضلات مخصوص صحبت، جویدن و قورت دادن و تنفس هم درگیر می شوند. بعد از مدتی بیمار قدرت راه رفتن و حرکت دست هایش را از دست می دهد.  از آنجا که بیماری عضلات تنفسی را هم از کار می اندازد پس از مدت  بیمار از پای در می آید
اگرچه عواملی از قبیل ژنتیک در بروز این بیماری موثرند، علت اصلی این بیماری هنوز مشخص نشده است و درمان خاصی هم برای آن وجود ندارد. با این حال استفاده از فیزیوتراپی و ورزش سبک به منظور توان بخشی و تقویت عضلاتی که هنوز تحت تاثیر بیماری قرار نگرفته اند، درمان عوارض ناشی از بیماری (چون افسردگی) و علائم بیماری مثل مشکل در قورت دادن  و صحبت کردن می تواند کمک کند. دارویی بنام ریلزول 2 نیز که در افزایش طول عمر بیمار (برای چند ماه) موثر شناخته شده در مواردی استفاده می شود

+++
1 - ALS Association, or Motor Neurone Disease Association
 2 - Riluzole
©All rights reserved
  دکتر شهیره شریف(PhD, MSC)
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Disclaimer: the main purpose of this blog is to assemble my notes for my Continuing Professional Development (CPD). The topic discussed here should not be referred to as the only source of information. If there is anything with respect to this article that concerns you, please contact your doctor or pharmacist

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 

Tuesday 9 September 2014

هیپوگلیسمی

یکی از رسوم رایج در بین برخی از ما ایرانی ها پنهان کاری در مواجه شدن با بیماری است. نمی خواهم به دلایل این رفتار بپردازم یا در مورد خوب یا بد بودن این رسم به قضاوت بنشینم. ولی از آنجا که گاهی  در برخی از بیماری ها نیاز به هشیاری و کمک افراد خانواده واطرافیان می باشد، پنهان کاری نه تنها صحیح نیست بلکه می تواند خطرناک هم باشد. مثلا بیمارانی که مبتلا به بیماری دیابت هستند گاهی میزان  قند خونشان کم می شود و در صورت عدم توجه سریع ممکن است در وضعیت خطرناکی قرار بگیرند. آگاهی از علائم پایین افتادن قند خون و راههای مقابله با آن هم برای بیمار و هم اطرافیان وی ضروری است

ابتدا بهتر است با تعریفی از هیپوگلیسمی1 شروع کنیم
  هر گاه قند خون کمتر از 4  میلی مول در لیتر برسد، بیمار با قند خون پایین یا هیپوگلیسمی روبرو است

دلایل پایین افتادن میزان قند خون
مواردی چون نخوردن غذا یا به حد کافی نخوردن، استفاده از انسولین و داروهایی که برای پایین آوردن قند خون از آنها استفاده می شوند، فعالیت بدنی  بیش از معمول (بدلیل استفاده بیش از حد عضلات از قند خون)، گرمای زیاد، نوشیدنی های الکلی و برخی از بیماری ها در تنظیم قند خون اثر می گذارند و می توانند باعث کاهش میزان قند خون شوند

علائم پایین افتادن قند خون
این حالت ممکن است که در هر شخصی متفاوت باشد ولی بطور معمول  هیپوگلیسمی با علائمی چون عرق، سرگیجه، لرزش دست ها، تپش قلب، تغییر رفتار و خلق و خو، سرگیجه، سردرد، عدم تمرکز و اختلال حواس، تهوع، اختلالات بینایی و نهایتا بی هوشی همراه است. درمان این حالت اگرچه به روشی ساده با رساندن قند خون به میزان معمول ممکن است سرعت عمل در درمان بسیار مهم است 

نحوه مراقبت از بیمار مشکوک به هیپوگلیسمی
در صورت مشکوک بودن به  هیپوگلیسمی بهتر است چنانچه وسیله اندازه گیری قند خون را در اختیار دارید، قند خون را اندازه بگیرید. چنانچه دسترسی به گلوکومتر ندارید، برای پیشگیری از بدتر شدن حال بیمار برای بالا بردن قند خون و رساندن آن بحد طبیعی چند حبه ی قند یا چند قاشق شکر را در آب حل کرده و به بیمار بدهید (بیمار حتما باید در این حالت هوشیار باشد، در صورتی که بیمار بی هوش است خوراندن آب یا هر مایع دیگر می تواند باعث خفگی شود). وقتی کمی بهتر شد وعده ی غذا یا چند بیسکوییت (البته نه بیسکوییت های رژیمی) به بیمار بدهید. برخلاف آنچه ممکن است تصور رود شکلات نمی تواند خیلی سریع قند خون را بالا ببرد و از این جهت برای درمان هیپوگلیسمی مناسب نیست

برخی از بیماران دیابتی که مرتب دچار هیپوگلیسمی می شوند، از طریق دکتر معالج خود آمپولی بنام گلوکوژن2 در اختیار دارند که پس از تزریق قند خون را بالا می برد و بیمار را از حالت هیپوگلیسمی خارج می کند. البته تاثیر این آمپول کوتاه مدت بوده و وقتی که هوشیاری بیمار برگشت مهم است که به بیمار آب قند  و نهایتا وعده ی غذایی داده شود

در مواجهه با بیمار دیابتی که بی هوش شده، ابتدا به فوریت های پزشکی 999 زنگ بزنید. چنانچه بیمار گلوکاگون دارد آنرا به بیمار تزریق کنید - خود بیمار و نیز اطرافیان وی باید از قبل با این آمپول و نحوه ی تزریق آن آشنا باشند. چنانچه حال بیمار بهتر شد آب قند یا آب میوه (نه آب میوه رژیمی) و نهایتا غذا به بیمار داده شود

1. Hypoglycaemia
2. glucagon

©All rights reserved
  دکتر شهیره شریف(PhD, MSC)
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Disclaimer: the main purpose of this blog is to assemble my notes for my Continuing Professional Development (CPD). The topic discussed here should not be referred to as the only source of information. If there is anything with respect to this article that concerns you, please contact your doctor or pharmacist

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 


شوره سر = ِDandruff

 شوره سر ترکیب سلول های مرده پوست سر همراه با ترشحات پوستی است که گاهی به صورت پوسته های سفید یا خاکستری رنگ بر روی شانه و لباس دیده می شوند. جایگزینی سلولهای مرده پوست با سلول های جدید پدیده ای معمول است. البته سلول های مرده قابل رویت نیستند، ولی در  کسانی که دچار شوره سر هستند، چرخه تولید و جایگزینی سلول های نو پوست سر سریع تر از معمول انجام می گیرد و نهایتا حجم بالای این سلول ها شوره سر را قابل رویت می سازد. شوره سر گاهی همراه با قرمزی و خارش یا سوزش می باشد، ولی کلا از نظر پزشکی مسئله خاصی به شمار نمی رود و بیشتر از نظر اعتماد به نفس برای بیمار مسئله ساز است

شوره ی سر می تواند به علت وجود بیماری هایی چون اگزما، حساسیت (به شامپو یا مواد آرایشی که برای مو استفاده می شود) و بیماری های قارچی تولید شود. البته عوامل دیگری نیز در تشدید این عارضه دخیلند از جمله کمبود خواب و تغدیه ناصحیح، کمبود ویتامین ها، فشارهای روحی و عصبی، عدم شستشوی صحیح مو و باقی ماندن مواد شوینده سر و استفاده از برخی از داروها

برای مبارزه با شوره سر معمولا از شامپوهای مخصوص مانند پریتیون روی1 و سلنیم سولفید2 استفاده می شود. گاهی نیز به استفاده از شامپوهای ضد قارچ مانند ایمیدازول3 و کتوکونازول4 نیاز است

1. zinc pyrithione
2. selenium sulphide
3. imidazoles
5. ketoconazole


©All rights reserved
  دکتر شهیره شریف(PhD, MSC)
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Disclaimer: the main purpose of this blog is to assemble my notes for my Continuing Professional Development (CPD). The topic discussed here should not be referred to as the only source of information. If there is anything with respect to this article that concerns you, please contact your doctor or pharmacist

+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++