پاراستامول = Paracetamol

یکی از داروهایی که در انگلستان برای تهیه آن نیاز به تجویز پزشک نیست پاراستامول نام دارد، این دارو در برخی از کشورهای دیگر از جمله ایران با نام استامینوفن شناخته می شود. پاراستامول به عنوان مسکن (برای دردهای خفیف تا متوسط مثل سردرد) و تب بر استفاده می شود. در انگلستان به صورت قرص، کپسول، کپلت¹ (قرص هایی به شکل کپسول)، قرص های قابل حل، شیاف و شربت موجود است.

در برخی از موارد پاراستامول در ترکیب با داروهای دیگر بفروش می رسد. برای نمونه در درمان عوارض ناشی از سرما خوردگی مثل گرفتگی بینی پاراستامول با داروی ضد احتقان² ترکیب می شود. البته این ترکیب فقط برای کوتاه مدت می تواند در درمان گرفتگی بینی موثر باشد.

همچنین گاهی پاراستامول با داروهای دیگر ترکیب می شود تا اثر تسکین بخش بیشتری از پاراستامول به تنهایی داشته باشد. برای نمونه از ترکیب پاراستامول با  کدئین³ که مسکنی قوی تر از پاراستامول است می توان نام برد.

شیوه عملکرد پاراستامول بدین گونه است که پاراستامول روی قسمتی از مغز که دمای بدن را کنترل می کند تاثیر می گذارد و به همین دلیل به عنوان تب بر مورد استفاده دارد. پاراستامول همچنین از تولید پروستاگلاندین⁴ (موادی که بدن در واکنش با درد یا جراحت تولید می کند) جلو گیری می کند و نهایتا بدن را کمتر از عوارض ناشی از جراحت آگاه می سازد.

 دز معمول پاراستامول برای بزرگسالان

بزرگسالان و افراد دوازده سال به بالا می توانند حداکثر چهار دز در شبانه روز (در 24 ساعت) از پاراستامول استفاده کنند؛ و در هر دز حداکثر 1000میلیگرم داروی پاراستامول مثلا معادل دو قرص 500 میلیگرمی. بین هر دز تا دز بعدی باید حداقل چهار ساعت فاصله باشد.

پاراستامول اگرچه در دز معمول دارویی نسبتا کم ضرر است چنانچه بیشتر از میزان پیشنهاد شده در روز از آن استفاده شود بسیار خطرناک می باشد و می تواند باعث از بین بردن کبد گردد. به همین دلیل باید از استفاده ی همزمان از مسکن های مختلف که شامل پاراستامول می شوند جدا خودداری کرد تا ناخواسته با استفاده از ترکیبات مختلف بیش از حد معمول از پاراستامول استفاده نشود.

پاراستامول در کسانی که مشکلات کبدی یا کلیوی  دارند و یا افراد الکلی باید با احتیاط بیشتری استفاده شود. چنانچه از داروی دیگری استفاده می کنید، قبل از استفاده از پاراستامول حتما با داروساز یا پزشک خود مشورت نمایید.

1. caplets
2. Decongestant
3. codeine
4. prostaglandin

مرجع

http://www.nhs.uk/Conditions/Painkillers-paracetamol

©All rights reserved

دکتر شهیره شریف (PhD, MSC)

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++

Disclaimer: the main purpose of this blog is to assemble my notes for my Continuing Professional Development (CPD). The topic discussed here should not be referred to as the only source of information. If there is anything with respect to this article that concerns you, please contact your doctor or pharmacist

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++