Search This Blog

Saturday, 24 November 2012

نکاتی دربارۀ پیشگیری و درمان بیماری آسم

آسم بیماری قابل کنترل ریوی است. قبلا در مورد این بیماری در همین وبلاگ مطلبی نوشته ام (به لینک زیر مراجعه فرمایید) در مقاله کنونی به نحوۀ صحیح استفاده از اسپری تنفسی و نیاز استفاده ار دارو در دوران بارداری اشاره ای خواهم داشت

یکی از معمولترین روش های پیشگیری و درمان بیماری آسم استفاده از داروهای استنشاقی یا اسپری تنفسی است. نحوِه صحیح استفاده از اسپری باعث می شود تا دارو وارد ریه (اندامی که به دارو نیاز دارد) شود و در قسمت عقب حنجره و روی زبان نماند و یا احیانا از دهان خارج نشود چون در این صورت نه تنها دارو هدر رفته بلکه باعث بروز عوارض جانبی داخل دهان نیز می شود

بطور کلی داروهایی که در بیماری آسم تجویز می شوند بر دو گونه هستند: داروهای جلوگیری کننده از حمله آسمی و داروهایی که هنگام بروز حمله آسمی باید مصرف شوند. شناخت و تمیز این دو نوع از یکدیگر توسط بیمار و یا والدین بیمار (در کودکانی که به بیماری آسم دچارند) بسیار مهم می باشد. داروهای پیشگبری کننده باید بطور دائم و منظم استفاده شوند حتی اگر بیمار با استفاده از آنها بلافاصله تغییری در کیفیت تنفس خود حس نمی کند

برای درمان حمله آسمی معمولا از اسپری های آبی رنگ استفاده می شود. اسپری هایی که معمولا به رنگ قهوه ای هستند، نقش پیشگیری دارند و در زمانی که بیمار برای تنفس دچار اشکال شده، استفاده از آنها حمله آسمی را کنترل نمی کند. برای تشخیص نوع اسپری های تنفسی خود به داروساز یا دیگر اعضای تیم پزشکی مشاورتان مراجعه کنید

طرز صحیح استفاده از اسپری تنفسی

درپوش اسپری را باز کنید

اسپری را تکان دهید

بطور طبیعی بازدمی داشته باشید

سپس اسپری را بطور مستقیم و صاف در دست نگه دارید سر را کمی به عقب خم کنید و دهانه اسپری را داخل دهان قرار دهید. لب ها باید کاملا دور قسمت دهنی اسپری را بپوشانند

قسمت بالای اسپری را فشار دهید تا مواد داخل اسپری خارج شود و همزمان با آن هوا را به داخل ریه خود بکشید. تنفس باید آهسته و کامل باشد نه سریع

نفس خود را برای ده ثانیه یا تا جایی که برایتان امکان دارد (در حالیکه هنوز لبانتان دور اسپری را گرفته) حبس کنید. سپس اسپری را از دهان خارج کنید و بازدمی آرام داشته باشید

چنانچه نیاز به استفاده مجدد از اسپری دارید حداقل سی ثانیه بین هر بار استفاده فاصله بیندازید

در پایان درپوش اسپری را مجددا بگذارید

نکات دیگر
برای اطمینان حاصل کردن از نحوه استفاده از اسپری تنفسی خود می توانید در جلوی آینه بایستید و یا از دیگران بخواهید که هنگام استفاده از اسپری به شما توجه داشته باشند. چنانچه در هنگام استفاده از اسپری غبار مه مانندی از دهان خارج شد، نحوه استفاده شما از اسپری صحیح نبوده و نیاز به آموزش و تمرین بیشتری دارید. در این صورت حتما از داروساز خود کمک بخواهید

نکته مهم دیگری که افراد مبتلا به بیماری آسم باید بر آن آگاه باشند اهمیت پرهیز از کشیدن سیگار و استفاده از داروهایی چون آسپرین می باشد. قبل از مصرف هرگونه دارو (چه داروهایی تجویز شده توسط پزشک و چه داروهایی که بدون نیاز به نسخه خریداری می شوند) با داروساز خود مشورت نمایید

نکته مهم دیگر این است که خانم هایی که مبتلا به آسم هستند نباید در طول مدت باردادی داروهای خود را قطع کنند، ولی اطلاع پزشک معالج از باردار بودن آنان و کنترل بیماری زیر نظر پزشک معالج ضروری است

دکتر شهیره شریف (PhD, MSc)
@ All rights reserved


مطالب بیشتر در مورد آسم
http://pharmacistonboard.blogspot.co.uk/2012/01/asthma.html

Wednesday, 31 October 2012

ایمن سازی و واکسیناسیون

یکی از مواردی که همه والدین با آن سروکار داشته و یا خواهند داشتند، ایمن سازی کودکانشان است. در این مقاله نگاهی به برنامه واکسیناسیون کودکان و نوجوانان و زمان آن خواهیم داشت. لازم به تذکر است که برنامه واكسيناسيون در هر کشوری بسته به سطح ايمنی مردم و بيماريهای خطرناک شايع در آن کشور تنظيم می شود؛ مثلا از واکسن ب. ث. ژ. برای پیشگیری از سل در برخی کشورهای غربی در همه موارد در بدو تولد استفاده نمی شود. مطلب ذیل جهت اطلاع والدین کودکان مقیم انگلستان نوشته شده و ممکن است همه نکات آن برای ساکنین دیگر کشورها صادق نباشد

شیوع بسیاری از بیماری های خطرناک واگیر توسط واکسیناسیون در جوامع کنونی کنترل شده. البته عوامل این بیماری ها هنوز وجود دارند و به همین دلیل برای جلوگیری از شیوع مجددشان از واکسن استفاده می شود. واکسن شکل غیر فعال و یا تضعیف شده میکروب عامل بیماری است. برای تهیه واکسن گاهی از قسمت پوسته میکروب یا سموم تولید شده توسط میکروب استفاده می شود. بدن در حضور عامل تضعیف شده بیماری، پوسته خارجی یا مواد شیمیایی تولید شده توسط میکروب بیماری شروع به تولید آنتی بادی برای مبارزه با آن میکروب می کند. در نتیجه بعد از واکسیناسیون، آنتی بادی مخصوص مبارزه با میکروب خاصی که بدن بر علیه آن واکسینه شده در بدن تولید میشود. از آن به بعد در صورت تماس با میکروب اصلی بیماری بدن می تواند به سرعت آنتی بادی مربوطه را تولید کند و بدین گونه با بیماری به سرعت مبارزه کند

بسیاری از واکسن ها در چند نوبت تزریق می شوند و معمولا در ماهیچه بالای بازو و یا ران تزریق می شوند. از عوارض جانبی اکثر واکسن ها میتوان از قرمزی، سوزش و تورم در محل تزریق، تب، حالت سرگیجه و تهوع نام برد. که گاهی این عوارض تا یکی دو روز بعد از واکسیناسیون هم دوام میاوردند

معمولا استفاده از تکنیک هایی چون پاشویه و مصرف داروهایی مانند پاراسیتمول و ایبوپروفن برای کنترل این علائم کافی است (هرگز به کودکان و نوجوانان زیر 16 سال آسپرین ندهید). پیش از انتخاب و مصرف دارو برای کودکان با تیم پزشکی و یا داروساز خود مشورت نمایید. چنانچه پس از دو روز استفاده از تب برها دمای بدن کودک همچنان بالاست به پزشک مراجعه کنید
والدین کودکانی که نسبت به واکسن واکنش شدیدتر از معمول نشان داده اند باید قبل ازتزریق بعدی واکسن کودک با دکتر مشورت نمایید. چنانچه کودک در هنگام واکسینه شدن تب دارد باید تا بهبودی کامل کودک صبر کرد

فلج اطفال: عامل بیماری فلج اطفال روی اعصاب اثر می گذارد و باعث فلج دائمی ماهیچه ها می شود. چنانچه ماهیچه های قلب و یا مغز درگیر شوند این بیماری کشنده نیز می تواند باشد

دیفتری: این بیماری باعث مشکلات تنفسی می شود. چنانچه به قلب صدمه بزند می تواند کشنده هم باشد. واکسن این بیماری احتیاج به پنج نوبت تزریق دارد. سه نوبت اولیه این واکسین در چند ماه اول زندگی، چهارمین دوز در سنین 3 تا 5 سالگی و پنجمین نوبت در دوران نوجوانی 12 تا 18 سال استفاده می شود.

کزاز: بیماری دردناکی است که روی سیستم اعصاب که باعث انقباض ماهیچه ها می شوند اثر می گذارد. میکروب این بیماری در خاک پیدا میشود و از طریق پوست صدمه دیده شده (سوختگی یا بریدگی در پوست) به بدن داخل می شود

سرخك و سرخجه و اوريون: واکسن این بیماری ها نیاز به دو نوبت تزریق دارد. عوارض جانبی این واکسن به صورت علائم خود این بیماری ها است (البته به شکل خفیف تر)، که ممکن است حدود شش هفته بعد از واکسینه شدن بروز کند. سرخچه به خصوص برای خانم های باردار خطرناک است چون در صورت ابتلای مادر، احتمال نقص مادرزادی در جنين بشدت افزايش می یابد

مننژیت: عامل این بیماری میکروبی است که باعث عفونی شدن لایه های مغز یا مایع مغزی – نخاعی می‌ شود این بیماری می تواند باعث مرگ و یا معلول شدن بیمار گردد. واکسن این بیماری فقط در جلوگیری از یک نوع از مننژیت ها و عفونت های خونی موثر است. از این رو بسیار مهم است که والدین با علائم بیماری مننژیت آشنا باشند و در صورت ابتلای کودک هر چه سریع تر بیمار را به مراکز درمانی برسانند. مداوای این بیماری چنانچه به سرعت انجام پذیرد موثر است. برخی علائم مننژیت شامل تب بالا، تهوع، درد کمر و مفاصل، گردن درد، سردرد، حساسیت به نور، تهوع، خواب آلودگی و حضور دانه های قرمز و یا بنفش روی پوست (که زیر فشار لیوان شیشه ای محو نمی شوند) می باشد

سرطان دهانه رحم: سرطان دهانه رحم (بعد از سرطان سینه) دومین سرطان کشنده در زنان بین 20 تا 29 سال در انگلستان است. عامل اصلی این سرطان یک نوع ویروس می باشد. البته حضور این ویروس در هر فردی موجب سرطان نمی شود. ولی واکسینه شدن بر علیه این ویروس می تواند شانس ابتلا به این بیماری را تا 70% در بیشتر افراد تخفیف دهد. در انگلیس در حال حاضر دختران 12 تا 18 ساله را علیه این بیماری واکسینه می کنند. ویروس این بیماری انواع مختلفی دارد واکسن اچ. پی. وی. فرد را در مقابل دو نوع معمول این ویروس واکسینه می کند. به همین دلیل اسمیر تست در سنین بالاتر (25 سال به بالا) حتی برای کسانی که این واکسن را زده اند ضروری است. این واکسن نیاز به سه دوز به فاصله شش ماه بین هر دوز دارد


نوع واکسن و سن معمول واکسینه شدن کودکان و نوجوانان

دو ماهگی
یک آمپول شامل پنج واکسن (فلج اطفال، دیفتری، کزاز، سیاه سرفه و هموفیلوس آنفولانزا گروه ب که می تواند باعث بیماری ذات الریه یا مننژیت شود)
واکسن ضد عفونت های پنوموکوک که می تواند باعث بیماری ذات الریه، عفونت خون یا مننژیت شود
5-in-1 (DTaP/IPV/Hib). This single jab contains vaccines to protect against diphtheria, tetanus, pertussis (whooping cough), polio and Haemophilus influenzae type b (Hib, a bacterial infection that can cause severe pneumonia or meningitis in young children).
Pneumococcal infection
 سه ماهگی
دوز دوم واکسن پنج گانه
مننژیت
5-in-1, second dose (DTaP/IPV/Hib)
Meningitis C

چهار ماهگی
دوز سوم واکسن پنج گانه
واکسن ضد عفونت های پنوموکوک دوز دوم
مننژيت دوز دوم
5-in-1, third dose (DTaP/IPV/Hib)
Pneumococcal infection, second dose
Meningitis C, second dose

بین 12تا 13 ماهگی
یک آمپول شامل واکسن مننژيت دوز سوم و هموفیلوس آنفولانزا گروه ب دوز چهارم
سرخك و سرخجه و اوريون
واکسن ضد عفونت های پنوموکوک دوز سوم
Hib/Men C booster. Given as a single jab containing meningitis C, third dose and Hib, fourth dose.
MMR (measles, mumps and rubella), given as a single jab
Pneumococcal infection, third dose

حدود 40 ماهگی  _ سه سال و چهار ماهگی
سرخك و سرخجه و اوريون دوز دوم
یک امپول شامل چهار واکسن (فلج اطفال، دیفتری کزاز و سیاه سرفه)
MMR second jab
4-in-1 pre-school booster (DtaP/IPV). Given as a single jab containing vaccines against diphtheria, tetanus, pertussis and polio.

دختران 12 تا 13 ساله
واکسن پیشگیری از سرطان دهانه رحم  _ نیازمند به سه دوز با فاصله شش ماه است
HPV vaccine, which protects against cervical cancer (girls only) three jabs given within six months

نوجوانان 13 تا 18 ساله
یک آمپول شامل سه واکسن فلج اطفال، دیفتری و کزاز
3-in-1 teenage booster (Td/IPV). Given as a single jab which contains vaccines against diphtheria, tetanus and polio


دکتر شهیره شریف (PhD, MSc)
@ All rights reserved

Wednesday, 19 September 2012

تصویربرداری پزشکی: راهنمای اسکن


دستگاه های رادیوگرافی و اسکن  با قابلیت تصویربرداری بالا از امکانات مهم تشخیص بیماری هستند که پیشرفت تکنولوژی در اختیار علم پزشکی قرار داده. در این مقاله مرور کوتاهی خواهیم داشت بر برخی ازاین ابزارها.

پرتونگاری
X-ray
از این تکنیک برای ثبت تصاویر استخوان ها، بافت ها و اندامهای داخلی بدن استفاده می شود. این روش بسیار سریع است و معمولا چند دقیقه بیشتر طول نمی کشد. میزان اشعه رادیواکتیو استفاده شده در این روش پایین است و ریسک ناشی از قرارگرفتن در معرض آن کم می باشد. با این حال در صورت تکرار رادیوگرافی در فاصله کمتر از شش ماه،  تیم پزشکی مربوطه باید مطلع شوند. این روش معمولا برای خانم هایی که باردار هستند یا احتمال بارداری انها میرود مناسب نیست.

امواج فراصوت
Ultrasound
در این نوع اسکن از امواج صوتی استفاده می شود. این امواج به علت اینکه مانند تشعشعات رادیواکتیو عمل نمی‌کنند برای جنین و کودکان بی‌خطر می‌باشند. بنابراین در معاینات پزشکی بروی مادران باردار و جنین هم از این ابزار استفاده می شود. از این روش برای مطالعه اعضای داخلی چون مغز و اعصاب و بررسی چگونگی گردش خون در عروق استفاده می شد. در هنگام استفاده از این روش، امواج صوتی در طول بدن حرکت داده می شود تا مانع از تمرکز امواج در یک نقطه و سوختگی بافت ها شوند. زمان متوسط برای تصویربرداری با این روش طولانی تر از روش پرتونگاری است، معمولا ده تا پانزده دقیقه زمان می برد. گاهی برای استفاده از این اسکن انجام مقدماتی ضروری است، مثلا برای تصویر برداری از لگن خاصره، کلیه یا مثانه معمولا از بیماران خواسته می شود تا با مثانه پر برای اسکن حاضر شوند. در مواردی که تحقیقات روی اندام هایی چون صفرا و لوزالمعده صورت می گیرد ممکن است نیاز باشد تا بیمار چند ساعت قبل از اسکن از خوردن و آشامیدن خودداری کند.

سی. تی اسکن
CT scan (Computed Tomography)
این روش تلفیق تصویربرداری مقطعی با پردازشهای کامپیوتری می باشد. در این روش نیز از اشعه ایکس استفاده شود ولی چون این دستگاه قادر است بین نسوج نرم تمایز ایجاد کند در مقایسه با رادیوگرافی معمولی اطلاعات مربوط به عمق را نیز در دسترس می گذارد. معمولا برای مطالعه مغز و اعصاب، اعضای داخل شكمی و ریه از این اسکن استفاده می شود. در این اسکن معمولا ماده ای رنگی به رگ تزریق می شود که در موارد نادر ممکن است باعث بروز آلرژی شود. این آلرژی ممکن است به حالت خفیف (مثل کهیر پوستی) یا بطور جدی تر (مثل حمله آسمی) بروز کند. خانم های باردار باید قبل از استفاده از این اسکن با پزشک خود مشاورت نمایند. بسته به منطقه ای که اسکن می شود گاهی آمادگی هایی قبل از اسکن لازم است. مثلا در اسکن از ناحیه شکم یا لگن خاصره نیاز به نوشیدن مقدار مشخصی مایعات قبل از اسکن می باشد. گاهی نیز بیمار باید با شکم خالی برای اسکن حاضر شود. معمولا هر اسکن، بطور متوسط حدود چهل و پنج دقیقه دقیقه طول می کشد. بعد از اسکن چنانچه ماده رنگی تزریق شده باشد بیمار باید دست کم به مدت نیم ساعت تحت نظارت باشد تا چنانچه این ماده باعث بروز آلرژی شود، به بیمار رسیدگی شود. البته گاهی علائم آلرژی با تاخیر و بعد از پایان زمان تحت نظارت مشاهده می شوند. چنانچه این حالت در بیمار ظاهر شد باید به پرشک یا اورژانس مراجعه کرد.

ام. ار. آی اسکن = تصویر برداری هسته‌ای مغناطیسی

MRI (Magnetic resonance Imaging)
 این اسکن از مغناطیسی قوی بهره می برد و برای بررسی اندام های داخلی بدن (مثل کبد و کلیه ها) و بافت های نرم (مثل ماهیچه ها و رباط ها) مناسب است. ولی نمی تواند استخوان ها را به تصویر بکشد. به علت میدان مغناطیسی قوی، استفاده از این اسکن در برخی افراد مثلا خانم های باردار، کسانی که از دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب و باتریهای قلبی استفاده می کنند یا پیوندهای فلزی دارند مناسب نیست. این نوع اسکن توانایی تصویربرداری از زوایای مختلف را داراست و به همین خاطر از قابلیت تصویر برداری بالایی برخوردار است. در این روش بیمار بروی تختی قرار می گیرد، که به داخل محفظه تونل مانند دستگاه هدایت می شود. در حین اسکن بیمار باید کاملا بی حرکت باشد چون حتی حرکات غیرارادی مانند تنفس و ضربان می تواند تصویر حاصل را مخدوش ‌سازند. معمولا این نوع اسکن در چند مرحله و با توقف کوتاه بین هر مرحله انجام می شود. صدای داخل دستگاه در حین اسکن بلند است و بیمار برای حفاظت نیاز به گوشی دارد. معمولا این اسکن حدود بیست دقیقه تا نیم ساعت طول می کشد ولی گاهی نیاز به مدت طولانی تر حتی تا دو ساعت هم می باشد. گاهی برای تصویربرداری بهتر، قبل از شروع اسکن ماده ای مخصوص به رگ تزریق می شود.


دکتر شهیره شریف (PhD, MSc)

 All rights reserved@

Saturday, 25 August 2012

هزینه تهیه داروهای تجویز شده

این روزها در انگلستان با افزایش نرخ تورم خیلی ها به فکر روش های کاهش هزینه های معمول خود هستند. بد نیست بدانیم که برخی از کسانی که باید برای داروهایی تجویز شده توسط دکتر پول بپردازند نیز می توانند در پرداخت هزینه های دارویی مربوطه صرفه جویی کنند. بدین تریتب که با پرداخت مبلغ مشخصی برای سه یا دوازده ماه همه داروهای خود را در این مدت پیش خرید کنند. البته این روش فقط برای کسانی که حداقل چهار قلم دارو در سه ماه و یا چهارده قلم در سال مصرف دارند مقرون به صرفه است

چنانچه در زمرۀ این افراد هستید با خرید 
Prescription Pre-payment Certificate (PPC)
برای سه یا دوازده ماه از سازمان ملی بهداشت انگلیس می توانید اقدام کنید. نرخ خرید سه ماهه این گواهی 29.10 و قیمت سالانه آن 104 پوند می باشد (در اوت 2012). برای اطلاعات بیشتر به سایت زیر مراجعه نمایید
http://www.nhsbsa.nhs.uk/ppc

 در حال حاضر بیمارانی که تحت پوشش خدمات بهداشتی ملی انگلستان هستند و نسخه های سبز رنگ از پزشک معالجشان دریافت می کنند برای هر قلم دارو  7.65 پوند می پردازند. البته دریافت نسخه بطور رایگان شامل حال برخی افراد (نمونه هایی در پایین قید شده) می شود. شرایطی مانند سن بطور خودکار بیمار را از پرداخت هزینه نسخه مستثنی می کند ولی دریافت گواهی مربوطه برای دیگر شرایط ضروری است. برای اطلاعات بیشتر به پزشک یا داروساز خود و یا سایت های اینترنتی وابسته مراجعه نمایید

چنانچه به یکی از گروه های زیر تعلق دارید نیازی برای پرداخت پول هنگام تحویل گرفتن داروهای تجویز شده ندارید
سنین پایین تر از 16 یا بالاتر از 59 سال
دانش آموزان 16 تا 18 سال
مادران باردار یا مادرانی که از زایمان آنها 12 ماه نگذشته
 استفاده کنندگان برخی ازداروها برای درمان برخی بیماری مثلا دیابت یا صرع 
استفاده کنندگان از حمایتهای مالی دولت

برای اطلاعات بیشتر به سایت زیر مراجعه فرمایید


دکتر شهیره شریف – داروساز
@ All rights reserved

Saturday, 7 July 2012

چند نکته در مورد نگهداری و استفاده از دارو

بیشتر ما حداقل یک یا دو نوع قرص، کپسول یا شربت را در خانه داریم و شاید بعضی از ما به هشدارها و اطلاعات نوشته شده در بروشورهای دارویی توجه کرده ایم ولی شاید به ندرت به اهمیت آنها اندیشیده ایم.

تقریبا تا دو دهه قبل خیلی از ما عادت داشتیم که داروها را در قفسه دارو (که جزئی از سرویس حمام بود و شامل چند طبقه پشت درهای مزین به آیینه میشد) نگهداری کنیم. خوشبختانه امروزه بیشتر به اهمیت دور نگه داشتن داروها از رطوبت توجه شده. بهترین جا برای نگهداری دارو مکانی خشک و دور از حرارت و نور است. برخی از داروها، مثلا انسولین1 و یا قطره چشمی کلرامفنیکل2، باید در یخچال (البته بدون اینکه یخ بزنند) نگهداری شوند. برای اطلاعات مربوط به دمای مناسب برای نگهداری هر دارو به بروشور آن دارو مراجعه کنید و یا با داروساز خود مشورت کنید.

کلیه بطری های داروهای تجویز شده یا خریداری شده از داروخانه ها در انگلستان مجهز به درب های قفل دار کودک است با این حال داروها باید دور از دسترس اطفال نگه داشته شوند تا از مسمومیت احتمالی آنها جلوگیری شود

هرگز سرخود و بدون مشورت با پزشک یا داروساز، دارو مصرف نکنید. ﺩﺍﺭﻭﻫﺎی ﺗﺠﻮﻳﺰ شده ﺑﺮﺍی ﺧﻮﺩ ﺭﺍ به ﺍﻓـﺮﺍﺩ دیگر که ﺩﺍﺭﺍی ﻋﻼﺋـﻢ بیماری مشابه هستند نباید توصیه کرد و هرگز از داروهای پیشنهادی دیگران استفاده نکنید. هر دارویی برای هر کسی مناسب نیست. مثلا کسانی که سابقه خونریزی معده دارند از مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی چون بروفن3 باید خودداری کنند. هرگز نباید بدون اطلاع پزشک میزان مصرف داروی مصرفی را کم یا زیاد کرد یا آنرا قطع کرد. به عوارض جانبی داروها توجه کنید و چنانچه ناراحتی خاصی بر اثر استفاده از دارویی پیش آمده، با پزشک معالج مشورت کنید.

داروها باید طبق توصیه ﭘﺰﺷﮏ و برای مدت خاصی ﻣﺼﺮﻑ شوند. برخی داروها مثلا آنتی بیوتیک ها باید با زمان بندی منظم (سر ساعت خاصی) و برای طول مدت درمان استفاده شوند مثلا آموکسیل که سه بار در روز استفاده میشود باید هر هشت ساعت یکبار مصرف شود. ترکیب برخی از داروها (حتی داروهای گیاهی که برخی اوقات به اشتباه تصور میشود بدون عوارض جانبی هستند) میتواند خطرناک باشد. ترکیب برخی از مواد غذایی مثل آب آناناس با برخی از داروها بخصوص داروهای ضد انعقاد خون توصیه نمیشود. از مصرف الکل هنگام استفاده از دارو باید خودداری شود.

گاهی داروها با نام های تجاری مختلف شناخته می شوند ولی در واقع یک نوع و یا مشابه بهم هستند و مصرف هم زمان آنها باعث مسمومیت می شود. با پزشک و یا داروساز خود در رابطه با ترکیب شیمیایی داروها مشورت نمایید.

بسته بندی داروها هم نقش مهمی در سالم ماندن آنها دارند. برخی از داروها در ورقه های  آلمینیومی  بسته بندی شده اند این داروها معمولا حساسیت فوق العاده به نور دارند.  داروهایی مثل قرص ویتامین ث جوشان هم هستند که به رطوبت حساسند. این داروها در بطری های خاص با دربهای مخصوص نگهداری می شوند. ذرات موجود داخل درب این بطری ها رطوبت را جذب کرده و فضای داخل بطری را کاملا خشک نگه می دارد.  جز در هنگام استفاده از دارو، هرگز نباید این داروها را از بسته بندی اصلی آنها خارج کرد و مثلا هنگام مسافرت یا برای صرفه جویی در جا، نباید مصرف چند روز را در بطری های کوچکتر گذاشت.

هنگام استفاده از داروهای خوراکی بهتر است که بیمار به حالت دراز کشیده نباشد. دارو را باید به حالت ایستاده یا نشسته با مقداری زیادی آب خورد (مگر آنکه پزشک دستورالعمل دیگری داده باشد). برخی از داروها را باید روی معده خالی و قبل از غذا خورد (اسید معده یا آنزیم ها  روی جذب این داروها اثر می گذارد)، گاهی اوقات هم داروها باید با غذا خورده شوند تا موجب تحریک معده نشوند.

به استثنای برخی داروهای جویدنی، از خرد کردن و جویدن داروها باید جلوگیری کرد،  برخی ازداروها پوشش مخصوص دارند که از هضم آنها در معده جلوگیری کند. شکستن و جویدن این داروها به پوشش آنها صدمه می زند. همچنین این داروها نباید ﺑﺎ ﺷﻴﺮ ﻳﺎ ﺁﻧتی ﺍﺳـﻴﺪ ﻣـﺼﺮﻑ ﺷـﻮﻧﺪ چرا که میزان اسید معده را کاهش داده و باعث حل مواد در معده می شوند. برخی پوشش های دارویی از آزاد شدن و جذب ناگهانی دارو جلوگیری کرده و دارو را به میزان کنترل شده و کم کم وارد خون می کند. سلامت پوشش این نوع داروها نیز برای استفاده صحیح از آنها ضروری است. 

ﺍﮔﺮ ﺩﺍﺭﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺷﺮﺑﺖ ﻣﺼﺮﻑ ﻣﻲ ﮐﻨﻴﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﻤﺎﻧـﻪ ﻣﺨـﺼﻮﺹ ﺍﻧـﺪﺍﺯﻩ ﮔﻴـﺮﻱ ﻣﺎﻳﻊ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ کنید ﺗﺎ ﺑﻄﻮﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺍﺭﻭی مصرفی ﺗﻨﻈﻴﻢ ﮔﺮﺩﺩ. پیش از استفاده از داروهای محلول، شیشه دارو را بخوبی تکان دهید.

هنگام استفاده از برخی داروها مثلا داروهای ضد صرع به نام تجاری دارو توجه کنید. تعییرات جرئی در فرمولاسیون این داروها باعث تغییراتی در میزان جذب آنها شده و نوسانات خفیف در میزان داروی جذب شده گاهی می تواند تنظیم کنترل این بیماری را بهم زده و بیمار را دچار حمله صرعی کند.

1. Insulin
2. Chloramphenicol
3. Brufen


دکتر شهیره شریف - داروساز


@ All rights reserved



Top 5 foods for slimmers

Not my work, but a useful article to read.

http://uk.lifestyle.yahoo.com/blogs/rachael-anne-hill/top-five-foods-every-slimmer-cupboards-135318698.html

Monday, 2 July 2012

بیماری پارکینسون


بیماری پارکینسون بیماری است که بیشتر در سنین پیری (معمولا 60 به بالا) شیوع دارد، هر چند که این بیماری در جوانترها هم دیده می‌شود. در انگلیس تعداد مبتلایان به این بیماری یک در پانصد نفر تخمین زده شده.1

بدن از طریق نرون ها (سلول های مغزی) حرکت ماهیچه ها را کنترل می کند. انتقال دهنده های شیمیایی پیام های مغزی را از یک نرون به نرون دیگر و از   نرون ها به ماهیچه های بدن انتقال می دهند تا نهایتا پیام مغز به ماهیچه مورد نظر رسیده و حرکت آن عضو را موجب شود. پارکینسون بیماری پیشروی کننده ای است که این سیستم ارتباط در آن مختل شده و  کنترل ماهیچه ها بهم   می ریزد

دوپامین2 و استیل کولین3 
انتقال دهنده های شیمیایی هستند که در حرکت ماهیچه ها دخیلند. این دو باید به تناسب در بدن تولید شوند  تا حرکت ماهیچه ها با نرمی صورت گیرد. بنا به دلائلی که بیشتر آنها ناشناخته اند سلولهای مغزی که مامور ساختن دوپامین هستند، از بین می روند و به علت کمبود دوپامین، بدن توانایی حرکت به شیوه معمول را از دست می دهد

 علائم بیماری
 اولین علامت بیماری رعشه است که معمولا در دست یا بازو رخ می دهد هر چند که گاهی نیز ممکن است که  رعشه در پا و فک هم اتفاق بیفتد. حالت رعشه معمولا در زمانی که عضو در حال استراحت است رخ می دهد و حرکت عضو، رعشه را کاهش می دهد. البته در خواب رعشه متوقف می شود. در ابتدای بیماری یک طرف بدن تحت تاثیر قرار می گیرد ولی بعد از مدتی دو طرف بدن دچار بیماری می شود

در مراحل پیشرفته تر بیماری علائم دیگری نیز دیده می شوند که عبارتند
کندی حرکات: با پیشرفت بیماری حرکت ماهیچه ها کم شود. به خصوص شروع حرکت به سختی صورت می گیرد. فرد مبتلا به بیماری پارکینسون به علت عدم توانایی در حرکت عضلات صورت، چهره ای بی حالت پیدا می کند. حرکات غیر ارادی مثل پلک زدن هم به تدریج تحت تاثیر قرار می گیرند و در مراحل پیشرفته حتی عمل بلع،  دفع و کنترل ادرار هم برای بیمار مشکل می شود. در مراحل پیشرفته بیمار برای حرکت و غذا خوردن ممکن است به دیگران نیازمند شود

خشکی عضلات: گرفتگی عضلات همراه با درد به خصوص در گردن، شانه و بازو رخ می دهد. خم شدن پاها مشکل می شود و بیمار نهایتا با برداشتن قدم های کوتاه حرکت می کند. در حالت های پیشرفته بیماری کم کم بدن از حالت طبیعی خارج می شود و بر اثر خمیدگی بدن، دچار مشکلاتی در تعادل و راه رفتن می شود

گاهی این بیماری با افسردگی، فراموشی و اختلال در قدرت بیان یا بینایی همراه است. ممکن است پارکینسون روی فکر کردن، احساسات، خواب و توانایی جنسی بیمار نیز اثر بگذارد. خشکی چشم و یا آب ریزش چشم نیز در برخی از بیماران دیده می شود

در حالت های پیشرفته این بیماری (یا پس از مصرف دارو برای درمان این بیماری) گاهی عدم توانایی حرکت در عضوی به طور ناگهانی رخ میدهد مثلا هنگام راه رفتن یا مسواک کردن ناگهان پا یا دست از حرکت باز می ایستد، این حالت ممکن است چند ثانیه یا چند دقیقه طول بکشد

درمان بیماری پارکینسون
متاسفانه هنوز خود بیماری پارکینسون قابل درمان نیست ولی علائم آنرا می شود تحت کنترل قرار داد. از آنجا که در اوائل بیماری رعشه در دست یا بازو و در هنگام استراحت رخ می دهد، با حرکت دادن اشیایی چون توپ کوچک و یا قلم در دست می توان رعشه را کنترل کرد. فیزیوتراپی، ورزش و تغذیه صحیح نیز برای کنترل علائم بیماری مفید است

درمان علائم بیماری پارکینسون معمولا از طریق دارو و یا جراحی صورت می گیرد.  هدف اصلی درمان تنظیم تعادل بین دوپامین و  استیل کولین است و داروهایی مختلفی به همین منظور تجویز می شود

 لوودوپا4 که در بدن به دوپامین تندیل می شود _ لوودوپا با آنزیم های بدن خیلی سریع از بین می رود از این رو آنرا با کربودوپا 5 مخلوط می کند تا در مقابل آنزیم ها مقاوم شود)
 داروهایی که اثری مشابه دوپامین روی سلول های گیرنده دوپامین دارند مثل بروموکریپنین6
داروهاییی که استیل کولین را خنثی می کند

معمولا داروها موثرند ولی نباید آنها را بدون نظارت دکتر کم، اضافه یا قطع کرد. البته این داروها عوارض جانبی چون تهوع، افسردگی، خستکی، خشکی دهان و چشم و حرکات بی اراده تشنجی را به همراه دارند. چنانچه درمان با دارو موثر نباشد عمل جراحی (با از بین بردن و یا فعال کردن  بخشی از مغز که در تولید انتقال دهنده های شیمیایی دخیلند) در مرحله بعدی درمان قرار می گیرد


1- http://www.parkinsons.org.uk/about_parkinsons/what_is_parkinsons.aspx
2 –Dopamine         3– Acetylcholine       4– Leodopa    
5-Carbidopa                           6– Bromocriptine           

©All rights reserved
دکتر شهیره شریف (PhD, MSC)

++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
Disclaimer: the main purpose of this blog is to assemble my notes for my Continuing Professional Development (CPD). The topic discussed here should not be referred to as the only source of information. If there is anything with respect to this article that concerns you, please contact your doctor or pharmacist
سلب مسئولیت: مطالب مندرج در این وبلاگ صرفا برای اطلاع رسانی و افزایش آگاهی در رابطه با سلامت و بهداشت می باشد و الزاما مرجع کاملی در رابطه با موضوع مورد بحث نمی باشد. برای اطلاعات بیشتر جهت درمان، قطع یا تغییر نوع درمان با پزشک معالج یا داروساز خود مشورت نمایید
++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ 

Monday, 25 June 2012

از نوشته های اینترنتی: خواص هر رنگ ميوه

مطلب زیر نوشته من نیست، از طریق ایمیلی بدستم رسیده و متاسفانه گردآورنده مطلب هم نمی دانم کیست

برخی از نکات ذکر شده مفید به نطر آمد برای اطلاعات اینجا هم اضافه کردم
البته (هیچ مطلبی را کورکورانه قبول نکنید)


سبز:
 غذاهاى سبز رنگ حاوى مواد شيميايى ضد سرطان هستند مثل انواع ايزوتيوسيانيت ها. در عين حال آنها حاوى لوتئين و زيزانتين هستند كه اين دو آنتى اكسيدان خطر از بين رفتن شبكيه را كه يكى از علل اصلى نابينايى است، كاهش مى دهند.   
 
زرد: غذاهاى زرد مملو از ويتامين C هستند و در عين حال برخى از صدمات ناشى از راديكال هاى آزاد روى پوست را كاهش مى دهند. 
نارنجى: اين ميوه ها حاوى بتاكاروتن هستند كه باعث تقويت سيستم ايمنى مي شوند و از آسيب هاى ناشى از راديكال هاى آزاد كه باعث پيرى زودرس مى شوند پيشگيرى مى كنند. مواد مغذى ميوه هاى خانواده سيتروس (مركبات) باعث بهبود سلامت دهان مى شوند.
 قرمز: مواد غذايى قرمز رنگ ليكوپن دارند. اين ماده يك ضد سرطان شناخته شده است. اسيد الاجيك موجود در اين محصولات نيز خطر آسيب ديدن DNA را كاهش مى دهد. فلاوينوئيدها كه عمدتا در گيلاس، آلبالو و خانواده توت (تمشك و شاتوت و بلوبرى) يافت مى شوند، قدرت تدافعى آنتى اكسيدان ها را افزايش مي دهند، از سلول ها در برابر صدمات ناشى از راديكال هاى آزاد محافظت مى كنند. به حفظ عملكرد قواى استدلال و منطق در مغز كمك مي كنند و جلوى پيرى را مى گيرند.  
بنفش: انگور و كلم بنفش حاوى آنتوسيانين هستند كه از سلول ها در برابر آسيب هاى اكسيداسيون محافظت مى كنند و در نتيجه آن ظهور علائم پيرى به تاخير مى افتند. اين مواد مغذى كه مسئول رنگ تيره ميوه ها هستند به فرآيند درك و استدلال كمك مي كنند و ساير آنتى اكسيدان هاى موجود در آنها نيز ضد سرطان هستند. 
سفيد: پياز، سير، پيازچه و موسير حاوى آليسين و كوئرستين هستند كه هر دو آنها خطر حمله قلبى را كاهش مي دهند و به عملكرد سيستم ايمنى بهبود مى بخشند. گل كلم نيز حاوى سولفورافان است كه يك ماده ضد سرطان به شمار مي رود.

Saturday, 9 June 2012

اعتیاد و روش های درمان آن

روز 26 ژوئن به عنوان روز جهانی مبارزه با اعتیاد و قاچاق مواد مخدر شناخته شده. از آنجا که فاصله چندانی تا این روز نداریم، تصمیم گرفتم تا مطلب سلامتی این ماه را به این معضل اختصاص دهم

امروزه اعتیاد به عنوان یک بیماری شناخته شده که زیان های جسمی، روانی و افتصادی فراوانی به فرد مبتلا، خانواده، اطرافیان و نهایتا اجتماع وارد می کند. اعتیاد از نظر قانونی و اجتماعی رفتاری قابل قبول نیست، با این تعریف شاید بشود بین استفاده از تنباکو و مواد الکلی در مقایسه با سایر مواد اعتیاد آور تفاوتی قائل شد (اگرچه که در برخی از کشورها استفاده مشروبات الکلی عملی بر علیه قانون می باشد)

اعتیاد یا وابستگی داروئی با سوء مصرف و استفادۀ غیرمجاز مواد اعتیاد آور شروع می‌شود و کم کم باعث وابستگی روانی و فیزیولوژیکی می شود. وابستگی به دارو گاهی با استفاده ناصحیح داروهای تجویز شده توسط پزشک (مانند برخی از داروهای خواب آور) نیز صورت می گیرد. از اینرو استفاده خیلی از این دارو ها باید پس از دورۀ کوتاهی و زیر نظر پزشک پایان پذیرد

شخص مبتلا به بیماری اعتیاد (گاهی برای رهایی از مشکلاتی که ممکن است ریشه روانی، خانوادگی یا اجتماعی داشته باشد) مکرر از موادی استفاده می کند که موجب تسکین، لذت، سستی یا نشاط وی می شوند. البته آرامش، تحریک یا نشئه ای که در اثر استفاده از مواد مخدر (بخصوص در اعتیاد به هروئین و یا کوکائین) بوجود آید زودگذر و ناپایدار است و همین امر شخص مبتلا را به استفاده پیوسته از داروی مخدر وا می دارد

در برخی از وابستگی های داروئی پس از مدتی برای تجربۀ حسی که در ابتدا با مصرف کمتری از ماده بدست میامده، شخص مبتلا رفته رفته مجبور به افزایش میزان مادۀ مخدر مصرفی خود می باشد. البته این بدان معنی نیست که می شود میزان مصرف تمام مواد اعتیادآور را بدون بروز آثار مسمومیت های جدی افزایش داد

چنانچه استفاده از داروی اعتیادآور برای مدتی قطع شود قابلیت تحمل دُز بالا1 آن نیز از بین میرود و میزانی که تا قبل از قطع مواد استفاده می شده، ناگهان کشنده میشود و چنانچه شخص به همان میزان قبل مصرف کند خطر جانی در بر خواهد داشت

به علت وابستگی جسمانی به مادۀ مخدر، ایست دارو اختلالات فیزیکی را بوجود میاورد. به این اختلالات سیندرم پرهیز2 می گویند. این حالات بستگی به نوع ماده مصرفی دارد ولی معمولا برعکس حالتی است که داروی مخدر در بدن ایجاد می کند. مثلا در سیندرم پرهیز داروهایی که نشئه کننده هستند، بیمار دچار توهم و تشنج می شود

همانگونه که قبلا اشاره شد خانواده و اطرافیان شخص معتاد نیز درگیر مسائل مختلف این بیماری می باشند. از طرفی اعضای خانواده نمی توانند نسبت به اعتیاد عضوی از خانواده بی تفاوت باشند و از طرف دیگر مستقیما تحت تاثیر ناهنجاریهای رفتاری ناشی از اعتیاد هستند مثلا ممکن است که اموال آنها دزدیده شود یا مورد خشونت واقع شوند. عکس العمل هر فردی در خانواده در رابطه با اعتیاد دیگر اعضای خانواده متفاوت است. در خیلی از موارد اطرافیان سعی در تشویق فرد مبتلا به ترک اعتیاد دارند (حتی گاهی با استفاده از خشونت و تهدید!). گاهی شخص مبتلا از نظر مالی توسط خانواده اش حمایت می شود تا احتمالا برای تامین هزینه اعتیاد خود درگیر مسائل غیر اخلاقی و غیر قانونی نشود و یا احتمالا واقعیت اعتیاد وی مخفی بماند تا دیگران متوجه آن نشوند. از طرفی حمایت اطرافیان ممکن است تاثیری مثبت داشته باشد و از طرف دیگر اثر منفی در انگیزه ترک اعتیاد آنها بگذارد

روش های درمان اعتیاد

اعتیاد مانند خیلی از بیماری های دیگر و برخلاف تصور عامه مردم قابل درمان است. البته مهم ترین عامل در موفقیت درمان بیماری اعتیاد، خواست و انگیزه شخص مبتلاست
سم زدایی، ثبات و نگه داری مراحل مختلف درمان اعتیاد می باشند
درمان اعتیاد (بسته به روش اخذ شده) نیاز به همکاری زیر مجموعه های مختلف پزشکی درمانی چون دکتر، روانپزشک، مددکار اجتماعی، پرستار، داروساز و غیره دارد. عواملی چون مدت اعتیاد، نوع و میزان ماده مخدر استفاده شده و همچنین عوامل مربوط به شخص مبتلا در انتخاب روش درمان موثر است

گاهی روش اتخاذ شده در مرحله سم زدایی درمان، كم كردن تدریجی میزان ماده مخدر مصرفی است و گاهی استفاده از داروهای ترك اعتیاد. عموما داروهای ترک اعتیاد، ترکیباتی مشابه خود ماده مخدر دارند. متاسفانه اخیرا تبلیغات تجارتی (بخصوص در برخی از وسائل ارتباط جمعی) برای خرید و استفاده خودسرانه از مواد ضد اعتیاد بدون هر گونه عارضه جانبی زیاد شده. مصرف چنین موادی نه تنها برای ترک اعتیاد مفید نیست بلکه خود عامل ایجاد اعتیاد است و توصیه نمی شود. در ضمن تاکنون مطالعات علمی در مراکز پزوهشی معتبر داروی گیاهی خاصی را برای درمان اعتیاد تایید نکرده و اثر این مواد (که اکثرا ترکیبات و محتویات آنها نامشخص، متغییر و غیر استاندارد هستند) بر شخص معتاد بررسی نشده است. درمان بیماری اعتیاد باید تحت نظر پزشک انجام شود

یکی از داروهای که در مرحله سم زدایی استفاده می شود، کلونیدین3 است. این دارو مانع ترشح هورمون نورآدرنالین می شود که نهایتا از بروز برخی از ناراحتیهای عدم استفاده، بجز درد ماهیچه و بی خوابی، جلو گیری می کند. برای درمان بی خوابی و درد، از دارو های خواب آور، مسکن و ضد انقباض استفاده می شود. یکی دیگر از داروهای معمول که در مرحله سم زدایی برای درمان اعتیاد به هرویئن استفاده میشود متادن4 نام دارد که معمولا به صورت محلول ( ml1/ mg 1) آن استفاده می شود
مراحل بعد از سم زدایی ثبات و نگه داری هستند. واقع بین بودن و روبرو شدن با عامل یا عواملی که شاید در ابتدا برای فرار از آن به اعتیاد رو آورده شده در این مرحله ضروری است. گاهی افزایش اعتماد به نفس، روان درمانی انفرادی،  گروه درمانی و خانواده درمانی نیز مفید است

برای درمان اعتیاد در انگلستان مراجعه به دکتر خانوادگی می تواند شروع مناسبی باشد. در مواردی درمان تحت نظر پرشک خانواده دنبال میشود نیز ممکن است که شخص مبتلا برای درمان به کلینیک های ترک اعتیاد و یا بیمارستان های مخصوص معرفی شود

1. Tolerance
2. Withdrawal syndrome
3 Clonidone
4 Methadone



 © All rights reserved

دکتر شهیره شریف - داروساز