فشار خون بستگی به دو عامل: حجم خونی که در دقیقه از قلب خارج میشود و میزان مقاومت ضد جریان خون در رگ دارد. با دو عدد سیستولیک و دایستولیک مشخص میشود و واحد اندازه گیری آن میلیمتر جیوه است. معمولا فشار سیستولیک کمتر از 130 و فشار دایستولیک کمتر از 85 را فشار طبیعی می خوانند. به فشار سیستولیک 140 یا بالاتر و فشار دایستولیک 90 یا بالاتر فشار خون بالا گفته میشود
بیماری فشار خون معمولا علائم خاصی ندارد، اگرچه که گاهی ممکن است که فشار خون بالا با علائمی چون سردرد، تهوع، اشکالاتی در قدرت بینایی و حتی بیهوشی نیز همراه باشد، ولی این علائم به ندرت مشاهده می شوند و عموما فشار خون بالا با معاینات پزشکی به طور مستقیم تشخیص داده میشود. به همین دلیل در بسیاری از موارد فشار خون بالا برای مدت زیادی مخفی میماند
گاهی نیز تشخیص این بیماری به طور غیرمستفیم و بر اثر بروز بیماریهای جانبی ناشی از فشار خون بالا، صورت می گیرد. فشار خون بالا بیماری است که وجودش به بیماریهای دیگر وابسته نیست ولی درعین حال میتواند به عللی چون: بیماری کلیوی، حاملگی و استفاده از داروهایی چون کورتون و قرص های ضد حاملگی در بدن ایجاد شود
فشار خون بالا پس از مدتی موجب تغییراتی در رگهای خونی شده، که خود متقابلا موجب اختلال در سیستم قلب و رگها و نتیجتا نارساییهای قلبی، سکته قلبی یا مغزی می باشد. فشار خون بالا همچنین می تواند به اعضای دیگر بدن (مثلا چشم یا کلیه) صدمه بزند. میزان ارتباط فشار خون بالا و صدمات احتمالی به قلب و رگها بستگی به عوامل دیگری چون سن، سابقۀ این بیماری و وجود بیماریهای دیگر ازجمله بیماری قند یا کلسترول بالا و شیوه های زندگی (مثلا سیگار کشیدن) نیز دارد
یکی از راههای پایین آوردن فشار خون، کم کردن میزان استفاده از الکل و نمک است. لازم به تذکر است که برخی از غذاهای آماده از میزان بالایی نمک برخوردار هستند و از مصرف آنها جدا باید خودداری کرد. چاقی نیز عامل دیگری است که با فشار خون رابطه ای مستقیم دارد. ورزش هایی مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و شنا که به طور منظم سه تا چهار بار در هفته انجام شود به کاهش فشار خون کمک می کنند. دوری از فشارهای عصبی و استفاده از میوه، سبزیجات تازه و ماهی در رژیم غذایی مفید است. افراد سیگاری با قطع مصرف سیگار می توانند به پایین آـوردن فشار خون خود کمک نمایند
آزمایشهای مختلفی برای تشخیص صدمات ناشی از فشار خون بالا وجود دارد: از این قبیل میتوان از آزمایش ادرار برای تشخیص وجود خون و پروتئین در ادرار؛ اندازه گیری میزان اوره، کریتانین و الکترولایت در خون؛ همچنین اندازه گیری قند و کلسترول خون و گرفتن نوار قلبی، نام برد. گاهی هم بنا به تشخیص پزشک عکس برداری از قفسه سینه و اکوکاردیوگرافی نیز لازم می باشد
داروهای مختلفی برای کنترل فشار خون تجویز می شوند که انتخاب آنها بستگی به عوامل مختلفی چون سن بیمار و بیماریهای جانبی وی دارد، اگرچه که قیمت دارو نیز عامل مهمی است. تاثیر داروها بروی افراد مختلف، متفاوت است و بیشتر داروها نیاز به چند هفته زمان دارند تا به ماکسیمم قدرت کاهش فشار خون خود برسند و از اینرو در اوائل دوران معالجه ممکن است که نتیجه مطلوب حاصل نگردد. گاهی تشخیص میزان عملکرد دارو ممکن است تا شش هفته بعد از شروع معالجه هم بطول انجامد. گاهی مداوا با یک نوع دارو شروع میشود و در صورت عدم کاهش فشار خون ممکن است که دارو عوض شود و یا داروهای دیگری نیز به سیستم درمانی اضافه شود
فشار خون بالا با مصرف یک دوره دارو، درمان نمی شود و بیمار نیاز به استفاده از دارو در تمام عمر دارد. با پایین آوردن فشار خون احتمال آسیب دیدن ارگانهایی چون کلیه، قلب و مغز به علت فشار بالا نیز کمتر میشود. استفاده دائم از داروهای تجویز شده برای کنترل فشار خون ضروری است
